Zwaluwen

 Het geeft mij ieder voorjaar weer een blij gevoel als ik de eerste zwaluwen zie vliegen in onze polders. Nu zijn er verschillende soorten zwaluwen, maar deze zijn echter niet verwant met elkaar. Dit jaar zag ik mijn eerste boerenzwaluwen op 13 april. Mogelijk zijn deze sierlijke zwaluwen al eerder in april waargenomen. De mannetjes komen altijd als eerste aan om hun vertrouwde nestplaats op te zoeken. De vrouwelijke vogels komen wat later aanvliegen. 
Gierzwaluwen zie ik ieder jaar op de laatste dag van april en rond 1 mei. En exact op die datum ( het leek wel op afspraak ) zag ik mijn eerste gierzwaluw boven de huizen zweven in Alkmaar noord. Deze zwaluw is overigens geen familie van de boerenzwaluw. 
Zo kijk ik er ieder jaar weer uit om mijn eerste huiszwaluwen in Sint Pancras waar te nemen. Tot nu toe heb ik ze niet gezien. Gisteren ontmoette ik een bekende uit dit dorp, die ieder jaar gastvrijheid verleend aan huiszwaluwen. Zij had haar eerste zwaluwen op 29 april al rondom haar huis gezien. Ze waren zelfs met een groepje van 7. De kunstnesten van vorig jaar werden aan een inspectie onderworpen. Nu komen deze zwaluwen wat later tegen eind april tot wel half mei en zelfs tot in juni.
Nu broeden in ons land vier soorten zwaluwen. Ik zet ze hieronder even op een rijtje. 

Ten eerste de boerenzwaluw.
Deze nestelt niet alleen in boerderijen maar ook in schuurtjes, onder bruggen en soms heb ik ze zelfs in bunkers gevonden. Deze hebben een sierlijke lange V staart, een roodbruin keeltje en een blauwe veren glans. Ze maken een open nestkom van klei en dode grashalmen. De nestholte wordt gevuld met vooral witte veren.

boeren zwaluw ( foto pixabay )

De tweede soort is de huiszwaluw. Deze lijkt wat op de boerenzwaluw, maar heeft een duidelijke korte V staart en wit staartje en buik. Huiszwaluwen, de naam zegt het al broedt onder daklijsten van huizen. Dus zelden in een boerderij of schuur. De nesten worden gebouwd van klei, met een vliegopening van om en nabij 6 x 2 cm. De nestkom wordt ook weer gevoerd met strootjes en ( witte ) veren.

Voerende huiszwaluw ( foto Piet Munsterman)

De derde zwaluw is de oeverzwaluw.
Deze is ook niet verwant aan de boeren- en huiszwaluw. Dit zwaluwtje graaft een nestgang van ongeveer een armlengte in een steile oeverwant. Deze zwaluwen zou je kunnen verwarren met de huiszwaluw, maar deze vogel heeft een bruingrijs van verenkleed. Een enkele keer vinden ze nestgelegenheid als er een hoop aarde is opgeworpen bij bouwwerkzaamheden. Zo ontdekte ik een aantal jaren geleden een kolonie in opgeworpen kleigrond in Broek op Langedijk. Ook worden er van beton kunstwanden met gaten gemaakt waarin deze zwaluwen hun nestholten in de uitgespaarde gaten graven. Veel wetenswaardigheden kunt u lezen in het boekje ' De zwaluwen van Gaast '

Jonge oeverzwaluwen bij hun nestingang ( foto pixabay)

De vierde zwaluw is de nachtzwaluw. Deze broedt in de duinen en op heidevelden. In de Schoorlse duinen komen ze ieder jaar broeden. Deze soort is verwant aan de gierzwaluw. De nachtzwaluw jaagt  's nachts naar insecten. De twee eieren worden op de kale bodem gelegd en bebroed. Deze zwaluw heeft een bijzondere schutkleur en valt totaal niet op tussen de begroeiing.

Nachtzwaluw ( foto pixabay _

De vijfde is de gierzwaluw. Deze broeden onder dakpannen in muurgaten en soms in daartoe speciaal opgehangen nestkasten.  In Amsterdam is een speciale werkgroep die zich om het lot van deze vogels bekommert. Zij hangen  nestkasten op als daken worden gerenoveerd. Gierzwaluwen zie ik bijna ieder jaar rond de eerste mei. Er zullen zeker vroegere waarnemingen zijn, maar eind april lijkt mij de gangbare tijd dat ze in ons land aankomen. Gierzwaluwen komen nooit op grond. Het nestmateriaal wordt tijdens de vlucht verzameld. Ze komen ieder jaar terug naar de plaats waar ze hebben gebroed. Ik vind het een echte zomervogel. De naam gierzwaluw komt goed overeen met het gierende geluid dat ze in de vlucht als ze achter elkaar jagen laten horen. Meestal zijn ze in de eerste week van augustus opeens vertrokken als de jonge zwaluwen zijn uitgevlogen. Een enkele keer, als het eerste broedsel verloren is gegaan, wordt pas later de reis naar centraal Afrika ondernomen. Twee jaar geleden zag ik telkens nog half augustus een gierzwaluw onder de zijgevel bij een van mijn buren vliegen. Later was ook deze zwaluw vertrokken. Als u meer wilt weten over gierzwaluwen kunt veel bijzondere informatie lezen in het boekje 'de Gierzwaluw'

Jagende gierzwaluwen ( omslag boekje de gierzwaluw)